Kinderen bij de uitvaart

Nemen we ons kind mee naar de uitvaart?

Deze  vraag speelt vaak bij ouders van jonge kinderen. “Zullen ze de ceremonie niet te veel verstoren?” “Snappen ze wat er gebeurt?” “Is het niet te heftig voor ze om ons in tranen te zien?” “Kunnen we het ze wel aandoen om te zien dat de kist in het graf zakt?” Veel ouders willen hun kinderen op zo’n dag graag dicht bij zich hebben, omdat het ze troost geeft. Anderen willen zich juist volledig kunnen concentreren op het afscheid en willen niet door hun kind afgeleid worden.

Mijn ervaring is dat de aanwezigheid van kleine kinderen vaak positief uitpakt. Ze beleven het afscheid mee, kiezen hun momenten, brengen ontspanning en reageren op hun eigen manier. Over het algemeen gaan ze natuurlijker met de dood om dan veel volwassenen. Een paar ervaringen:

Kinderen kunnen troosten

Het jongetje van 3 is heel stil bij het afscheid van zijn opa. Rode wangen, hij kruipt bij zijn vader op schoot. Als ik vertel dat zijn opa in Den Haag geboren is, roept hij ineens: “Waarom?” Gelach in de zaal…… hij brengt even een moment van ontspanning. Dan spreekt zijn oma. Het valt haar merkbaar zwaar. Hij staat op, gaat tegen haar aan staan en aait over haar been. Oma kroelt door zijn haren en vindt de kracht om haar verhaal te doen.

Papa is dood

Het meisje van 4 verloor plotseling haar vader. Als ze het hoort huilt ze een paar minuten hard. Dan roept ze dat ze het aan iedereen op school gaat vertellen. En dat doet ze… Trots vertelt ze aan iedereen die het horen wil dat haar papa dood is. Met haar moeder gaat ze meerdere keren naar het rouwcentrum waar papa is opgebaard. Ze speelt rond de kist. Dan klimt ze op een stoel en voelt met een vingertje aan zijn wang. “Hij is koud”, constateert ze nuchter en trekt het dekje wat verder over hem heen. Vervolgens gaat ze verder met haar spel. ’s Avonds vraagt ze aan mama of ze nog een keer naar het hotelletje van papa mag om zijn houten bedje te zien en hem een tekening te geven.

Magisch denken

Bij jonge kinderen lopen fantasie en verstand door elkaar. Kinderen vinden verklaringen bij hun eigen vragen. Bij het laatste bezoek aan papa vertelt mama haar dat de deksel op de kist zal gaan en dat papa begraven zal worden. “Net als Fiefie” zegt ze, denkend aan de onlangs overleden hond. “En dan wordt papa ook een sterretje”, voegt ze er na enig nadenken aan toe. Bij het graf branden we sterretjes, ze vindt het prachtig. Vrolijk roept ze dat papa er nu ook zo uitziet. Maar als we weggaan bij het graf, komt ze naar me toe en zegt: “Wil jij papa dag van mij zeggen?” Ik slik een traan weg en kan niet anders dan haar beloven dat ik dat zal doen.

 

Alfine Uitvaarten besteedt aandacht aan kinderen

Als kleine kinderen dicht bij de overledene staan, besteden wij veel aandacht aan hen. Vaak geven wij onze kinderkoffer te leen. Knutselspullen, boekjes, tranenflesjes helpen kinderen om op hun eigen manier met de dood om te gaan.